Draagmoederschap is niet verboden in Nederland, je mag de draagmoeder daar ook een vergoeding voor geven. Wel staat in het wetboek van strafrecht dat je geen oproep mag doen als je een draagmoeder zoekt of zelf draagmoeder wilt zijn, en men mag ook niet bemiddelen tussen de zoekenden.
Ik ben zelf single en co-ouder met een homostel, en door mijn werk als kinderwenscoach voor singles, homostellen en lesbische stellen spreek ik veel homostellen met kinderwens. Sommigen kiezen voor een co-ouderschap met een single vrouw of met een lesbisch stel, enkelen voor adoptie of pleegzorg, maar er zijn uiteraard ook een hoop stellen die het liefst een kindje zouden willen dankzij de hulp van een draagmoeder.
Door de strikte Nederlandse wetgeving mogen ze geen oproep plaatsen en ze zijn dus afhankelijk van vrouwen uit hun omgeving, of ze moeten uitwijken naar het buitenland. In Amerika is het draagmoederschap goed geregeld. Een draagmoeder wordt eerst goed gescreend, o.a. psychologisch, maar ook wordt gekeken of ze geen schulden heeft en haar eigen gezin moet compleet zijn. Ze zal zwanger worden van een eicel van een andere vrouw. Agency’s bemiddelen hierin en helpen je om alles goed te regelen. Net zoals artsen en juristen zijn zij commercieel, het zijn bedrijven waar mensen werken en geld verdienen. De draagmoeders en eiceldonoren zijn niet commercieel, maar zij krijgen wel een ruime vergoeding. Daarom spreken we liever over “gereguleerd” draagmoederschap dan over “commercieel” draagmoederschap. De agency’s, juristen en medici zijn commercieel, de draagmoeder niet.
Er zijn mensen die het niet ethisch vinden om een draagmoeder geld te geven voor wat ze voor een ongewenst kinderloos stel doet. Ik vind het eerder niet ethisch om haar daar niets voor te geven, het is me nogal wat wat ze doet!
Ik heb diep respect voor draagmoeders. Ik heb een aantal van hen gesproken en sommige van hun woorden hebben een enorme indruk achter gelaten.
Een Amerikaanse draagmoeder zei: “Als mensen zeggen: ‘Hoe kun je je kind nu weggeven?’ dan zeg ik ‘het was nooit mijn baby, het is hun kind, maar ik had de eer om er negen maanden voor te mogen zorgen in mijn buik, en het mooiste moment van mijn leven was toen ik hun blijdschap en ontroering zag toen ik hen hun kind na de bevalling teruggaf.’ “
Wat ik ook vaak heb gehoord is:
“Mijn eigen gezin is klaar, de achterbank van de auto is vol, maar ik zou nog zo graag nog een keer zwanger willen zijn. Mijn kinderen zijn het mooiste wat me ooit is overkomen en dat gun ik ook aan anderen, dus ik zou heel graag een ongewenst kinderloos stel dit grote geluk ook willen geven, dus ik wil graag een kindje voor een ander dragen.”
Door de strikte Nederlandse wetgeving wijken veel koppels uit naar andere landen. In de US ben je dan minimaal een ton kwijt, maar dan is het wel allemaal legaal en juridisch goed geregeld. Het grootste deel van dit bedrag gaat op aan medische kosten, agency’s/begeleiding, juridische kosten en de vergoeding voor de draagmoeder. Er zijn landen waar je voor veel minder geld terecht kunt, maar dan is het niet goed geregeld. Dan blijkt bijvoorbeeld na de geboorte van je kindje in India dat het naar het recht van India de nationaliteit van de wensouders heeft, maar naar Nederlands recht juist de nationaliteit van de draagmoeder. Gevolg: het kindje is statenloos, krijgt daarom van geen enkel land een paspoort, en kan dus niet mee naar Nederland. Jarenlang gedoe kan het gevolg zijn en soms moet het kind dan anderhalf jaar in een weeshuis in dat land verblijven voordat je het juridisch geregeld hebt gekregen dat je je kind mee kunt nemen naar huis. De belangen van zowel draagmoeders als de kinderen worden geschonden.
Momenteel is er een staatscommissie Herijking Ouderschap aan het werk om te kijken of de Nederlandse familierechtwetten aangepast moeten en kunnen worden, zodat ze beter aansluiten op de huidige maatschappelijke situatie. In mei 2016 moet deze commissie advies uitbrengen aan de regering. De commissie kijkt o.a. naar draagmoederschap maar ook naar meerouderschap, denk daarbij bijvoorbeeld aan een gezin zoals het mijne: onze kinderen hebben twee vaders en één moeder, maar volgens de huidige wet kunnen er per kind maximaal 2 juridische en gezaghebbende ouders zijn.
Sara Coster (Kinderwenscoach voor singles, homostellen en lesbische stellen)
Auteur van De wens en de vaders
Bestuurslid van stichting Meer dan Gewenst
Wel lastig hoor als je als zoekende en potentiële draagmoeder geen oproep mag plaatzen!! Zo lopen enorm veel mensen elkaar waarschijnlijk mis.
Ik vind het hele draagmoederschap een lastig onderwerp. Zelf zou ik het niet kunnen zijn denk ik.
Ik vind het best gek dat je geen oproep mag plaatsen eigenlijk, dan lijkt het me behoorlijk moeilijk om een draagmoeder te vinden. Heel interessant onderwerp trouwens 🙂